Waarom je zelf perfect een boek kan uitgeven en dat eigenlijk zou moeten doen
We denken allemaal dat je om een boek uit te geven bij een uitgeverij moeten zijn. Maar dat is niet zo: je kan perfect je boek zelf uitgeven zonder uitgeverij. Maar dan moet je wel bereid zijn je handen uit de mouwen te steken. We kunnen je daarbij helpen, maar misschien eerst eventjes op een rij zetten wat de voor- en nadelen zijn van het zelf uitgeven van een boek.
Wat met je zelf doen als je zelf een boek uitgeeft?
Ik kan hier enkel maar een algemeen overzicht geven welke dingen je zal moeten doen als je zelf je boek wilt uitgeven. Samengevat zijn volgende taken voor jou, waarvoor je anders een uitgever nodig hebt:
Het volledig zelf schrijven van je boek (lijkt logisch maar soms worden boeken gedeeltelijk door anderen geschreven)
Het redigeren van een boek
Ontwerp van boekcover
ISBN aankopen
Streepjescode aankopen
Drukklaar maken van je boek
Zoeken van een drukker
De verkoopprijs vaststellen
De oplage inschatten of kiezen voor print-on-demand
Boekhandelaars benaderen om het boek aan te bieden
De marketing en promotie van je boek verzorgen
Alle administratie verzorgen rond je boek
De boekhouding verzorgen
Je ziet, het is een heel rijtje. Dat schrift veel mensen af om toch zelf hun boek uit te geven.
Nochtans is het uitgeven van een boek gemakkelijker dan ooit.
2. Het zelf uitgeven van een boek is gemakkelijker dan ooit
Tegenwoordig is het door internet en moderne druktechnieken gemakkelijker dan ooit om je boek uit te geven. Ik leg het uit:
Je boeken zijn gemakkelijker te vinden via webshops
Door het internet is het gemakkelijk om je boek aan potentiële lezers aan te bieden. Denk maar aan Bol.com, Proxis.com, Bookspot, enzovoort…. Jij biedt je boek daar aan, je betaalt een commissie, je verstuurt je boek en klaar.
Het aanbieden van een e-book is nog gemakkelijk, want daar heb je geen drukker voor nodig. Dat betekent minder kosten. Het enige vervelende is soms dat het in het juiste formaat moet staan.
Je boek aanbieden via het Centraal Boekenhuis
Het Centraal Boekenhuis verdeelt alle boeken van aangesloten uitgevers over boekhandelaren en webshops in België én Nederland. Een andere naam voor het boekenhuis is CB. Dan moet je wel over een btw-nummer beschikken en ook een maandelijks lidgeld bedragen dat op het moment van het schrijven van deze blogpost 40 euro bedraagt voor een compactuitgeverij, dit betekent max. 100 boeken in opslag bij CB. Want je moet wel boeken laten drukken en in opslag leggen bij CB. Bovendien ontvangt CB een marge bij de verkoop van een boek, de verzendkosten voor het vervoer van de boeken naar een boekhandels. Alles hangt af van het aantal boeken dat je aanbiedt en hoeveel boeken je opslaat in het CB. Meer informatie om te verkopen via het Centraal Boekenhuis vind je op hun website.
Je boek uitgeven via boekhandelaars
Je kan ook boekhandelaars benaderen. Vooral boekhandelaren in de buurt vinden het vaak de moeite om een lokale auteur te ondersteunen. Meestel vragen zij een verkoop in consignatie. Dit wil zeggen dat je boeken ter beschikking stelt van de boekhandelaar die jou dan maar betaalt zodra het boek verkocht is. Je kan dan ook zelf met de boekhandelaar een percentage afspreken. De boekhandelaar loopt op deze manier zelf geen enkel risico.
Je boek uitgeven via een eigen webshop
Als auteur loont het de moeite om een website te bezitten. Het is een manier om met je lezers in contact te komen. Bovendien hou je zo je lezers op de hoogte van alle nieuwtjes. Als je al een website hebt, kan je een webshop op je website integreren. Ofwel doe je het zelf (er staan genoeg handleidingen op het internet), of via een derde partij (bijv. Shopify, Woocommerce) of je laat een webshop maken, maar dat is wel duur.
Foto: Luke Lung - Unsplash
3. Wat zijn de voordelen van zelf een boek uit te geven?
Aan het uitgeven van een boek zijn veel voordelen verbonden. Vind ik persoonlijk toch. Zeker als je dingen zelf graag in de hand hebt. Dat is ook het eerste voordeel:
1. Je maakt je boek zoals jij het wilt
Jij hebt alle touwtjes in handen. Jij kiest het lettertype, je kies je cover, hij zorgt voor een achterflaptekst. Jij kiest hoe lang je verhaal is, jij kiest je personages, jij kiest je verhaal. Er zijn schrijvers die niet gelukkig zijn met de opties die hun uitgeverij heeft gekozen. Dat komt niet voor als je alles zelf in handen hebt.
2. Je werkt met de mensen die jij hebt gekozen
Ik heb als selfpublishing auteur enkele redacteuren geprobeerd. Iedereen werkt op zijn eigen manier, heeft zijn eigen karakter en ik moet zeggen: met sommige klikte het niet, met andere wel. Bij een uitgeverij krijg je de redacteurs die de uitgeverij kiest, niet deze die jij kiest. Hetzelfde geldt voor illustrators of coverontwerpers. Een uitgeverij werkt met een vaste ploeg.
3. Je verdient financieel meer aan je boek
Laat ons eerlijk zijn: een auteur verdient peanuts in vergelijking met de uitgeverij aan een boek. Hij krijgt 10%, voor bekendere auteurs ligt dit hoger naarmate de oplage stijgt. Dit wil zeggen 2 euro van een boek dat voor 20 euro verkocht wordt. En wie heeft er het meeste gewerkt aan een boek? De auteur denk ik zo. Auteur zijn bij een uitgeverij is nog een vorm van moderne slavernij in mijn ogen. Maar vergis je niet: gemiddeld verkocht een auteur in 2020 maar 44 boeken (lees dit krantenartikel). Schrijven doe je dus omdat je het graag doet, niet om er rijk van te worden.
4. Je hebt een kleinere oplage nodig om evenveel te verdienen als bij een uitgeverij
Het is natuurlijk wel zo dat een uitgeverij een groter bereik heeft. Maar dat wordt gecompenseerd doordat je gewoon minder boeken moet verkopen om geld te verdienen. Het rendement is ook belangrijk zou mijn boekhouder zeggen. Lees er meer over op deze pagina met een cijfervoorbeeld.
Bij Cunamo vzw willen we auteurs stimuleren om boeken te schrijven en uit te geven. Wij draaien de rollen om en vragen naast een abonnementsgeld om aangesloten te zijn, maar 1 euro op een boek. Al de rest is voor jou!
Wil je contact nemen om te informeren naar samenwerking? Vul dan het formulier dat je via deze link kan vinden vrijblijvend in.
5. Je boek zal zeker worden gepubliceerd
Bij een uitgever moet je wachten of je manuscript goedgekeurd wordt en zal worden uitgegeven. Vaak moeten auteurs verschillende uitgevers contacteren vooraleer iemand brood ziet in hun boek. Denk maar aan het verhaal van J.K. Rowling, de schrijfster van Harry Potter. Als je jouw boek zelf uitgeeft, komt het zeker op de markt. Er zijn natuurlijk veel boeken op de markt. Daarom dat uitgevers zo kieskeurig zijn om veel boeken op de markt te brengen. Maar jij kan je boek hoe dan ook uitgeven, de markt beslist, niet de uitgever. Hou er echter rekening mee dat in 2020 een Vlaams auteur gemiddeld 44 boeken verkocht (lees dit krantenartikel). Ja, ik weet het, ik val in herhaling, maar ik wil je geen rad voor de ogen draaien.
6. Je zal je geld sneller terugverdienen
Het geld dat je in je boek steekt voor o.a. redactie, boekcover, enzovoort… zal je sneller terugverdienen omdat de opbrengst van je boek nu eenmaal hoger ligt. Bovendien ben je ook niet verplicht om 500 exemplaren of meer te financieren van je boek. Als je kiest voor print-on-demand moet je zelfs niets prefinancieren. Je kan ook een boek in bijv. 100 exemplaren laten drukken. Dit is ook veel vriendelijker voor het milieu. Veiligheidshalve zou ik zelfs zeggen om maar 50 exemplaren of minder te drukken. Ik ben begonnen met een kleine druk en bestelde nadien gewoon per 10 of per 20 bij.
7. Je zal je ondernemerskant ontdekken
Als schrijver ben je niet enkel kunstenaar, maar ook ondernemer. Als je je boek zelf uitgeeft, dan zal je je moeten verdiepen in marketing, kosten-batenanalyse, enzovoort… Maar dat betekent ook dat je zelf baas bent: jij beslist wanneer je boek de moeite is om op de markt te brengen, wie de doelgroep is, hoe je je marketing doet, enzovoort,.... Hé, als een ex-vastbenoemde ambtenaar dit kan, dan jij toch zeker ook?
8. Je boek is jouw opus magnum
Je boek is jouw werkstuk waar je uren hebt aan zitten schrijven, schrappen en schaven. Je boek is onder jouw vleugels: het zal niet verdwijnen in de massa boeken van een uitgever die voor meerdere boeken promotie moet voeren. Je bent ook niet verplicht om onmiddellijk aan een ander boek te beginnen, zoals uitgevers dat vaak vragen aan hun auteurs. Als je boek geen succes heeft binnen een bepaalde tijd, verdwijnt het naar de uitverkoop of tweedehandsmarkt. Als je zelf auteur bent, kan je jouw boeken laten “leven” zolang je wilt. Bij traditionele uitgevers blijven boeken maar een beperkte tijd op de markt, tenzij het grote bestsellers zijn. Terwijl ze wel nog altijd gekocht worden: mijn boekenkasten zijn deels gevuld met boeken die ik met veel moeite nog heb gevonden, terwijl ze wel de moeite waard zijn om te lezen.
9. Jij bent de vertegenwoordiger van jouw boek
Jouw boek wordt door jou vertegenwoordigt: jij bent het uithangbord. Geen vertegenwoordiger van een uitgeverij die nog tientallen andere titels bij zich heeft. Jij weet hoe het er moet uitzien. Jij weet wat de doelgroep is voor je boek. Je kan zelfs andere opdrachten krijgen door je boek, bijv. aanvragen voor een lezing.
Je moet dit allemaal niet alleen doen met vzw Cunamo. We begeleiden je in de uitgave van je boek. We geven advies op je manuscript, we leggen je boek voor aan proeflezers en zorgen ervoor dat het op de markt komt. Heb je interesse? Vul dan vrijblijvend dit formulier in om samen te werken. We contacteren je binnen de twee weken.
10. Jij behoudt al je rechten
Jij behoudt alle auteurrechten en andere rechten zelf. Dit betekent dat je zelf ook kan onderhandelen als er bijv. een filmproducent opduikt die je boek wilt verfilmen. Of bij eventuele merchandising. Je bent hiervoor niet afhankelijk van rechten die je afgestaan hebt aan een uitgeverij.
Maar alles heeft in deze wereld zowel voor- als nadelen, dus laten we het eens over de nadelen hebben.
4. Wat zijn de nadelen van zelf een boek uit te geven?
Opdat je een goed beeld zou hebben wat het is om zelf je boek uit te geven, eventjes een opsomming van alle nadelen, die je niet uit het oog mag verliezen:
1. Gebrek aan ervaring
Dit is een minpunt, ik ga daar eerlijk over zijn. Je moet zelf je weg zoeken hoe je dat doet een boek schrijven, een boek zelf uitgeven, enzovoort…. Waar moet je op letten? Wat moet je doen? Hoe zoek je een drukker? Waar vind je een ISBN-nummer? Hoe vind je een redacteur? Het is overweldigend om zelf je boek uit te geven. Je hebt ook minder contacten en distibutiekanalen. Maar met doorzettingsvermogen, tijd en een klein budget kan je al ver komen. Wij kunnen je helpen.
2. Minder marketingervaring
Normaal heb je minder ervaring en ook minder budget om de marketing van je boek te verzorgen. Maar de dag van vandaag kan je je eigen marketing verzorgen via een website, sociale media, enzovoort…. Je mag ook niet vergeten dat veel uitgevers niet zoveel spenderen aan de marketing van je boek: vaak moet de auteur zelf zorgen voor zijn marketing. Ik ga echter eerlijk zijn: de meeste (grote) uitgevers hebben goede relaties met kranten of met bijv. een Standaard Boekhandel waardoor hun boeken sneller in de krant en in de winkel komen. Zij hebben ook uitgebreide perslijsten en mailinglijsten. Maar de vraag die je je kan stellen: jij bent maar één van hun auteurs, hoeveel aandacht krijg je? Eén keer in de krant and that’s it? Je zorgt beter zelf voor je marketing: kan je meerdere keren in de publiciteit komen. Maar dat kost je wel tijd en ook geld.
3. Je bent onbekend
Het is altijd moeilijk om als onbekende auteur door te breken zonder een uitgeverij achter je. Maar het is niet onmogelijk. Werk aan je PR en geef vooral niet op. Weinig auteurs debuteren zonder uitgeverij met direct een succesvol boek. Het kan zijn dat het maar lukt bij je tweede of derde boek. Maar eens je een beetje naam begint te krijgen, zelfs al is het lokaal, groeit je groep lezers. Zo timmer je aan een weg richting bekendheid. En uiteindelijk: wat is het doel om een boek te schrijven? De ervaring en passie, het ondernemen, je verhaal vertellen of beroemd en bekend te zijn? Het doel van je boek is toch vooral met plezier schrijven en je verhaal vertellen. Als je daarmee een lezer bijvoorbeeld kan ontroeren, iets kan laten bijleren of enkele uren spanning kan bezorgen, dat is toch het belangrijkste dat er is?
4. Je moet alles zelf betalen
Een boek uitgeven kost geld. Je hebt kosten voor een redacteur, een graficus voor vormgeving of illustraties, de aankoop van ISBN en streepjescode, het ontwerp van een cover, de drukkosten, enz…. Maar bij de meeste uitgevers wordt bijvoorbeeld ook gevraagd om 500 boeken zelf aan te kopen. Zo ligt het risico toch bij jou. Als je geld wilt verdienen als schrijver, dan zal je geld moeten uitgeven. Het is nu eenmaal zo bij elke onderneming of bij elke kunst. Vergeet echter niet dat je meer zult verdienen aan een boek in vergelijking met een boek bij een uitgeverij, maar dat de kans wel bestaat dat je oplage (veel) kleiner zal zijn.
5. Je verkoopt misschien minder boeken
Dat kan, want je hebt niet de bekendheid, ervaring of contacten zoals uitgeverijen die hebben. Maar wie zegt er dat alle boeken bij traditionele uitgeverijen veel verkopen? Dat is gewoon niet zo. Je hebt enkele grote auteurs met veel oplages, maar ook veel auteurs met lage oplages.
6. Je wordt als minder aanzien omdat je boek niet via een uitgeverij wordt uitgegeven
Dat is waar, is mijn ervaring. Veel mensen denken omdat je je boek zelf uitgeeft, dat het dan minder kwalitatief is, dat je afgewezen bent door uitgeverijen, dat je niet kan schrijven,... Terwijl ik bijvoorbeeld gewoon geen zin had om mijn boek bij een uitgeverij te laten uitgeven. Ik heb geen enkele uitgeverij aangeschreven. Om maar te zeggen dat dit een achterhaald vooroordeel is. Het is natuurlijk wel zo dat er inderdaad auteurs zijn die minder kwalitatieve boeken op de markt brengen (bijv. door geen redacteur in te huren), minder goed kunnen schrijven (redactie is echt nodig) of veel geweigerd zijn door uitgeverijen (maar uitgeverijen nemen maar enkele boeken op in hun catalogus, dat wil nog niet zeggen dat het boek slecht is). Als je boek goed is, zal niemand het er overigens nog over hebben dat het niet door een uitgeverij is uitgegeven.
7. Print on demand heeft een langere leveringstijd
Als je weinig budget wilt spenderen, is print-on-demand de oplossing. Maar dan moet je er wel rekening mee houden dat de lezers nadat ze je boek gekocht hebben, enkele dagen zullen moeten wachten voor het in hun bus valt. Sommige lezers zullen dit lastig vinden, alhoewel het gewoon de spanning en opwinding om een nieuw boek te kunnen lezen vergroot, denk ik dan. Misschien zijn we gewoon te verwend om de dag zelf of de dag nadien al wat we besteld hebben in onze postbus te kunnen vinden?
8. Het uitgeven van papieren boeken is niet zo gemakkelijk
Dat is natuurlijk gemakkelijker via een normale uitgever. Als je niet zelf alle dagen pakjes op de post wilt doen en je boek overal wilt registreren, zoals bijv. bij Bol.com, dan moet je een aansluiting nemen bij het Centraal Boekenhuis wat ook niet zo evident is en geld kost. Maar daar schieten wij te hulp. Jij bezorgt je manuscript en wij zorgen voor de publicatie via het Centraal Boekenhuis. Via dit formulier kan je vrijblijvend meer inlichtingen vragen.
Foto via Matt Ridley Unsplash
Wat heb ik geleerd van zelf een boek uit te geven?
Het is een ervaring die je zeker moet doen als je ooit van plan was om een boek te schrijven. Je krijgt er zoveel voor terug. De ervaring, de reis naar de publicatie, stel je voor: je eigen boek! Het ontdekken van een nieuwe wereld, nieuwe mensen ontmoeten, nieuwe contacten leggen, enzovoort…. Ik heb ook veel geleerd: hoe ik een boek moest formatteren, welk schrijfprogramma gebruiken, een website maken, enz.... Ik heb zoveel mogen leren en meemaken dat ik wellicht niet gedaan had, moest ik deze stap niet durven zetten. Of ik hetzelfde had meegemaakt als ik voor een uitgeverij had gekozen? Wie zal het zeggen, maar ik denk het niet. Het is de reis die alles de moeite waard maakt. En de reis van een selfpublishing auteur is nu eenmaal iets uitdagender en spannender dan van een auteur bij een gewone traditionele uitgeverij.